Górny Śląsk: pomiędzy współczesnością a tradycją

ANGELUS (Lech Majewski)
ANGELUS (Lech Majewski) © Angelus Silesius

Sekcja 28. FilmFestival Cottbus (6.-11.11.2018) Regio Silesia poświęcona jest przemysłowej i regionalnej historii Górnego Śląska, symptomatycznej dla rozwoju całej Europy Środkowej od początku XIX wieku. Stawia ona pytania o możliwość wspólnego życia i funkcjonowania różnych europejskich narodów oraz szanse na rozwój regionu w obliczu prowadzenia gospodarki monokulturowej. W ramach sekcji zostanie pokazanych w sumie 14 filmów – w tym obrazy fabularne, dokumenty oraz filmy krótkometrażowe – które są głosami w dyskusji na temat przeszłości, teraźniejszości i przyszłości Śląska.

Na przykładzie regionalnej historii Górnego Śląska, wyraźnie zaobserwować można zmiany strukturalne zachodzące od wieku XX i mające swoją kontynuację w wieku XXI. Katowice, jedno z najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie przeobraża się w jedno z najważniejszych centrów kongresowych i kulturowych. W grudniu 2018 roku odbędzie się tu nawet konferencja ONZ dotycząca zmian klimatycznych. Zmiana strukturalna wynikająca z uniezależnienia gospodarki regionu Górnego Śląska od wydobycia węgla brunatnego i rozszerzenia sektora usług, szczególnie w zakresie organizacji konferencji oraz rozwoju nowych technologii,  jest przykładem dla innych regionów Europy – między innymi, także dla regionu chociebuskiego.  –  mówi Bernd Buder, dyrektor programowy FFC.

W tym kontekście, film dokumentalny reżyserki Marii Zmarz-Kocznowicz pod tytułem GRUBA może być postrzegany jako łabędzi śpiew górnictwa węglowego, stanowi on jednak przede wszystkim ilustrację symbolu końca pewnej pewnej ery – autentyczny portret trzech pracownic kopalni w Rydułtowach, których miejsce pracy zostanie niedługo zamknięte.

Idąc dalej, film fabularny MIŁOŚĆ W MIEŚCIE OGRODÓW duetu reżyserskiego Ingmara Villquista i Adam Sikory ucieleśnia już nową erę, w której ciemne podwórka okresu wydobywczego zostały przemianowane na galerie fotograficzne oraz sceny podwórkowe.

W filmie Macieja Pieprzycy pod tytułem BARBÓRKA zilustrowane jest natomiast zderzenie kultur, do którego dochodzi pomiędzy górnikami z Górnego Śląska oraz przyjezdnymi „inteligentami” z Warszawy.

W programie odnaleźć można także filmowe ujęcia przeszłości czeskiej części Śląska - opowiada o niej film katastroficzny DUKLA 61, gdzie wydarzenia z 7 lipca 1961 roku, kiedy miała miejsce katastrofa kopalnia w pobliżu Ostrawy, w której zginęło 108 górników, stają się tłem dla historii rodziny podzielonej w wyniku międzypokoleniowego konfliktu.

Polski filmowiec Michael Wnuk poświęca swój film dokumentalny AGFA 1939: MOJA PODRÓŻ W CZASY WOJNY eksplorowaniu historii własnego rodu wyłaniającej się z niezwykłych dokumentów pochodzących z archiwum rodzinnego artysty. W ten sposób twórca bada również nieodzownie historię regionu. Dobrze podsumowują to słowa Janoscha, ślązackiego pisarza i autora książek dla dzieci: Czuję się Ślązakiem, to moja narodowość, to moja religia., którego życie zostało ukazane w filmie biograficznym MÓJ NIEMANDSLAND.

Dwoma klasycznymi dziełami ślązackiej kinematografii wyświetlanymi na FFC, które z pewną dozą ironii opowiadają o historycznym rozwoju regionu będą natomiast PACIORKI JEDNEGO RÓŻAŃCA Kazimierza Kutza i ANGELUS Lecha Majewskiego.

Sekcja Regio: Silesia została utworzona dzięki współpracy z Silesie-Film i wsparciu ze strony Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i Deutsches Kulturforum Östliches Europa.


Sekcja Regio: Silesia